«هیچ‌کجا دکترای ایران رو نداره. باسوادترین دکترای دنیا ایرانیا هستن.»
«می‌گن اون‌ور دنیا دندونپزشکی بدون درده. می‌گن اون‌ور دنیا فقط با هیپنوتیزم کار دندونپزشکی می‌کنن»
«دکتر راست می‌گن هر شیش ماه باید جرم‌گیری کنیم؟ یه دکتری تو تلویزیون می‌گفت.»
«می‌گن دندونپزشکی تو خارج مفته. اون‌وقت این‌جا من نصف حقوقمو باید بدم عصب‌کشی.»
گفت و گوهایی که احتمالن هر روز در مطب‌های دندانپزشکی شنیده می‌شود.
۱. چگونه دندانپزشک بشوید؟ در ایران راه‌های متفاوتی هست که همه البته از دانشگاه می‌گذرد. دانشگاه دولتی دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های خارج از کشور. اگر می‌خواهید در خودِ ایران درس بخوانید شما با سلام و صلوات در کنکور شرکت می‌کنید و اگر رتبه‌ی خوبی بیاورید در یکی از شصت دانشگاه دولتی یا چند دانشگاه آزاد پذیرفته می‌شوید و یا می‌روید مجارستان ارمنستان فیلیپین کشورهای اسکاندیناوی یا هندوستان هزینه را از جیب مبارک می‌پردازید برمی‌گردید ایران در امتحان ارزشیابی شرکت می‌کنید و اگر قبول شوید می‌توانید بدون محدودیت در هرجای ایران اقدام به کار یا تاسیس مطب کنید.
فارغ‌التحصیلان دانشگاه دولتی که شش‌ساله درس‌شان تمام می‌شود باید کمابیش به ازای سنوات تحصیل خدمت کنند هر شهری امتیاز خاصی دارد و افتتاح مطب در شهرهای بزرگ تابع مقررات خاصی است.
در کانادا شما می‌توانید بعد از دبیرستان به کالج بروید یا نروید. بعد از دوره‌ی یک‌ساله‌ی کالج باید یک لیسانس بگیرید. و بعد برای دانشکده‌ی دندانپزشکی اقدام کنید. اگر پذیرفته شوید و مصاحبه‌ها را قبول شوید در چهارسال شما در یکی از ده دانشگاه خصوصی دندانپزشک می‌شوید یعنی حدود هشت یا نُه سال کل پروسه طول می‌کشد. هزینه‌ی تحصیل چندصد هزار دلار است و باید در اقساط بازپرداخت شود. امکان تحصیل در امریکا و چندکشور دیگر هم فراهم است اما اگر شما دندانپزشک خارجی باشید ناگزیرید در امتحاناتی شرکت کنید و یا دوره‌ی تکمیلی بگذرانید که در این مقال نمی‌گنجد.
در کانادا «دندانپزشک تجربی» یا «کمک دندانپزشک تجربی» وجود خارجی ندارد. افرادی هستند به نام دندانساز یا دنچریست که دانشگاه می‌روند و فقط می‌توانند دست‌دندان بسازند.
در کانادا شغلی وجود دارد به نام «بهداشتکار دهان و دندان» که پایه‌ی دندانپزشکی در کاناداست و اغلب خانم هستند احتمالن هزاران بهداشتکار خانم در این کشور و در مطب‌های دندانپزشکی کار می‌کنند. این شغل در ایران هم بوده. سال‌ها پیش در ایران مردانی را به عنوان بهداشتکار تربیت کردند و به روستاها و شهرهای کوچک فرستادند. مدرک‌شان فوق‌دیپلم بود. در دهه‌ی شصت شبی را جلوی مجلس صبح کردند و مجلس تصویب کرد بعد از قبولی در آزمون بروند و دندانپزشک بشوند. در حقیقت این تصمیم حلقه‌ی اتصال بیماران با دندانپزشک را از بین برد. شنیدم دانشگاه همدان از امسال این رشته را احیا کرده است. دیر است اما قابل تقدیر است.
این‌جا دستیاران دندانپزشکی هم ملزم به رفتن به دانشگاه هستند و رده‌بندی دارند. بعضی‌شان می‌توانند عکس رادیوگرافی بگیرند و قالب‌گیری کنند بعضی نه. حرفه‌ای هم هست به نام مدیر کلینیک که اغلب نیاز به مدرک دانشگاهی یا گذراندن دوره‌های خاصی دارد.
پس وقتی وارد یک کلینیک استاندارد در کانادا می‌شوید با افراد مختلفی سر و کار خواهید داشت. منشی، دستیار، بهداشتکار، دندانپزشک و در موارد خاص مدیر کلینیک. اغلب کلینیک‌ها کارمندان زیادی دارند. کلینیک وایرتون‌دره‌ی ما یک منشی دو دستیار دو بهداشتکار و دو دندانپزشک دارد و کلینیک هانوور دو منشی دو دستیار یک هماهنگ‌کننده‌ی درمان سه بهداشتکار و دو دندانپزشک. مدیر کلینیک هم مشترک است.بعضی از این مشاغل در مطبی معمولی در ایران وجود ندارند.
چرا بیشتر ایرانیان خارج از کشور برای درمان دندانپزشکی به ایران برمی‌گردند؟ شما ممکن است با دندانپزشک‌تان رفیق یا فامیل باشید یا همین‌طوری از او خوش‌تان بیاید. همه‌ی اینها قابل درک است عوض کردنِ دندانپزشک آسان نیست اما بدانید و آگاه باشید که اولین و مهم‌ترین دلیل برای انجام درمان دندانپزشکی در ممالک محروسه « هزینه » است و بس. ممکن است هزینه‌ی بلیت رفت و برگشت به ایران و انجام دندانپزشکی در ایران از هزینه‌ی درمان ریشه و روکش کردنِ فقط یک دندان در کانادا به دلار ارزان‌تر باشد.
به‌طور کلی بدون شرکت‌های بیمه ما باید در مطب‌هامان را ببندیم و دنبال شغل دیگری باشیم چون دندانپزشکی در این‌جا رایگان نیست و گران هم هست. نمی‌خواهم تعرفه‌ها را مقایسه کنم اما هزینه‌های دندانپزشکی در کانادا به نسبتِ متوسط درآمد افراد بالاتر از ایران است و وجود شرکت‌های بیمه‌ی تکمیلی این نقیصه را جبران می‌کند ضمن این‌که افراد بیکار افراد معلول و بومیان کانادا حداقلی از پوشش را دارند.
برای کسی که به دلار درآمد دارد و به ریال می‌پردازد ایران بهشتِ عمل زیبایی و گذاشتن ایمپلنت دندانی و کاشتن موست.
حالا برسیم به افسانه‌ی شکایت از دندانپزشکان در کانادا. می‌گویند به ازای هر دندانپزشک در کانادا یک وکیل وجود دارد. چنین چیزی حقیقت ندارد. در سال گذشته 600 شکایت از دندانپزشکان ایالت انتاریو با یازده هزار دندانپزشک صورت گرفته. تعداد دقیق شکایت از دندانپزشکان در ایران مشخص نیست اما در سال 93، 12 هزار شکایت از پزشکان در ایران ثبت شده که دندانپزشکان در مقام سوم‌اند. پس در بهترین حالت مساوی هستیم.
در پایان اعترافی هم بکنم. من دندانپزشک خوب در عمرم زیاد دیده‌ام هم در ایران و هم در کانادا دندانپزشکِ کم‌سواد و کلاهبردار هم دیده‌ام در هر دو جا. اشتباه در این حرفه هر روز اتفاق می‌افتد مثلن من امروز در هنگام درمان ریشه در یکی از ریشه‌ها فایلی شکستم. فایل نو و تازه بود اما در کسری از ثانیه شکست. چه کنم جز این‌که به بیمار توضیح بدهم و امیدوار باشم شرایط دندان بدتر نشود؟
می‌خواهم اعتراف کنم که باسواد بودن بااستعداد بودن دکترِ خوب بودن یا کلاهبردار بودن به ملیت افراد ربطی ندارد. همه‌ی اینها در هرجای دنیا بیشتر بر رابطه‌ای که پزشک با بیمارش می‌سازد استوار است و شاید همه‌ی این تفاوت‌ها که من گفتم ظاهری و فراموش‌شدنی باشد.
دکتر حامد اسماعیلون/دندانپزشک ایرانی مقیم کانادا
دانلود مستقیم
